Jasna sprawa, czyli 6 zasad projektowania oświetlenia
Klimat we wnętrzach w dużej mierze zależy od oświetlenia – jego natężenia czy barwy, a także od tego czy pasuje do wybranego stylu. Aby spełniało swoją rolę, powinno wpisywać się również w oczekiwania związane z funkcjonalnością danej przestrzeni. Dobór lamp dobrze jest zatem zaplanować na etapie projektu. A o czym należy pamiętać?
Rad udziela Katarzyna Chmura, projektant oświetlenia w Domach Marki Nowodvorski Lighting
1.Ważne zadanie – zdefiniowanie funkcji i podział na strefy
Współczesne wnętrza często łączą w sobie wiele funkcji. Aby spełniały swoją rolę, warto wydzielić w nich poszczególne strefy i do nich dostosować rozwiązania oświetleniowe. Salon może być przecież nie tylko miejscem odpoczynku, ale i pracy. W zależności od tego, czego oczekujemy od danej przestrzeni, powinniśmy rozważyć odpowiednie oświetlenie funkcjonalne i dekoracyjne. Celem opraw podstawowych jest zapewnienie w pomieszczeniu równomiernego i komfortowego oświetlenia. Tutaj świetnie sprawdzą się modele o szerokim kącie rozsyłu lub z rozpraszającymi kloszami/dyfuzorami, np. z kolekcji PILLS o kształcie pastylek lub z serii TURDA. W strefie pracy stosujemy światło o wysokim natężeniu. Dobrym rozwiązaniem jest doświetlenie takiego miejsca oprawą stojącą biurkową lub podłogową, np. z serii MONO. Lampy dekoracyjne odpowiadają za nastrój i często używane są jako oświetlenie strefy relaksu. W tym przypadku warto postawić na design, a źródła światła wybrać o niższej mocy i ciepłej barwie. W tej roli z pewnością odnajdą się szklane oprawy o asymetrycznych układach, takie jak np. KARO V czy SPHERE III. Można pomyśleć również o zastosowaniu kinkietów, które zdobią zarówno światłem, jak i formą, jak w przypadku serii SUNSET i SUNRISE.
Rozwiązaniem rekomendowanym w sytuacji, w której nie ma możliwości zamontowania kilku niezależnych opraw w jednym pomieszczeniu jest zastosowanie oświetlenia z podziałem na sekcje. Za pomocą dwuklawiszowych włączników można włączyć wówczas wszystkie źródła światła w oprawie lub tylko ich część. Taką funkcjonalność posiadają m.in. lampy HERMANOS V czy RADIUS VI.
2. Zgodnie z estetyką
Oświetlenie to istotny element dekoracyjny, dlatego też kształt opraw czy kolorystyka powinny być dobrane zgodnie z charakterem wnętrza. W pomieszczeniach industrialnych dobrze wyglądać będą oprawy o surowej formie na przykład WORKSHOP, WORKS czy PIN LED lub wykonane z architektonicznego betonu jak GEOMETRIC i LAVA. W nowoczesny styl wpiszą się oprawy o minimalistycznej stylistyce jak BAR LED, ZENITH czy FOURTY. Niezależnie od obranego kierunku ważne jest zachowanie konsekwencji i harmonii.
3. Ukierunkowanie na zadanie
Za pomocą odpowiednich rozwiązań w postaci opraw z możliwością regulacji kierunku światła czy systemów konfigurowalnych możliwe jest wyeksponowanie danych elementów wyposażenia czy doświetlenie trudno dostępnych miejsc. Oprawy z kolekcji MONO, jednoobwodowe systemy szynowe LVM i PROFILE oraz trójobwodowy CTLS zapewniają możliwość korekty oświetlenia wraz ze zmieniającym się układem mebli we wnętrzu. Szczególnie w przypadku systemów ilość konfiguracji jest ogromna, a dodatkowym atutem jest możliwość wprowadzania nowych opraw bez konieczności zmian w elektryce.
Na funkcjonalność oświetlenia ma również wpływ umiejscowienie włącznika, np. w sypialni stosuje się kinkiety o źródle światła usytuowanym bezpośrednio przy łóżku, z włącznikiem dostępnym z pozycji leżącej. Taką funkcjonalność zapewniają np. lampy z kolekcji CHILLIN. Ich materiałowy klosz dodatkowo zmiękcza i rozprasza światło, a punktowa dioda LED pozwala na skierowanie skupionej wiązki np. na czytaną książkę.
4. W dobrym świetle
Obecnie najczęściej do zastosowań domowych stosowane są wymienne źródła światła o temperaturze barwowej w zakresie 2700K-4000K (Kelwinów), a w oświetleniu z wbudowanym źródłem LED 3000K-4000K. Barwy 2700-3000K (ciepłe) dobrze sprawdzają się w przestrzeniach typu salon i sypialnia oraz wszędzie tam, gdzie szukamy wyciszenia, wypoczynku i odprężenia. 4000K to barwa neutralna pozwalająca na dobrą ocenę kolorów i lepszą widoczność szczegółów, dlatego często jest stosowana do oświetlenia lustra w łazience czy blatu w kuchni. Jest to barwa najczęściej stosowana w przestrzeniach biurowych, ponieważ pobudza i pomaga w zachowaniu skupienia w pracy.
Wskaźnik oddawanie barw (CRI/RA) określany jest w skali od 0-100. 100 to Ra światła słonecznego i co za tym idzie przyjmuje się, że im bliżej ideału (100) tym lepiej postrzegamy barwy oświetlanego obiektu. Na oddawanie barw należy zwrócić szczególną uwagę podczas aranżacji oświetlenia dzieł sztuki – wtedy stosujemy RA powyżej 90 (MILO, NEA). Do zastosowań ogólnych absolutnym minimum jest Ra 80.
5. Zadbaj o bezpieczeństwo
Dodatkowym aspektem dotyczącym projektowania oświetlenia jest dobór lamp do pomieszczeń, w których panuje duża wilgotność, np. łazienek. W tym przypadku należy zwracać uwagę na drugą cyfrę w indeksie IP, która mówi o odporności na wnikanie wilgoci. Tu odpowiednio oprawy powinny posiadać szczelność od IPX1 do IPX7 w zależności od strefy zamontowania lampy w łazience.
6. Kreatywne podejście
Nawet najbardziej przemyślany pomysł może się kiedyś znudzić. O ile kwestie przemeblowania czy zmiany koloru ścian nie stanowią problemu, wymiana opraw wiąże się często z zaawansowanymi pracami instalacyjnymi. Można temu zaradzić systemy konfigurowalne, np. wspomniane powyżej lub system CAMELEON. Za pomocą konfiguratora można spersonalizować projekt oświetlenia i stworzyć ciekawą aranżację nawet w pomieszczeniu, w którym jest jeden wypust elektryczny.
*Wszystkie lampy pochodzą z kolekcji Nowodvorski Lighting
Ceny kolekcji:
Kolekcja MONO – od 99 zł
Kolekcja POLARIS – od 329 zł
Kolekcja CYLINDER – od 159 zł
Kolekcja CHILLIN – od 159 zł
Kolekcja CL KOS LED – od 63 zł
Kolekcja PROFILE IRIS LED – od 99 zł
Kolekcja EYE SPOT – od 75 zł
Kolekcja EYE MOD – od 169 zł
Kolekcja FLEA – od 89 zł
Kolekcja POINT TONE – od 125 zł
Kolekcja GEOMETRIC – od 119 zł
Kolekcja VOLCANO – od 299 zł
Kolekcja SUNSET – od 739 zł
Kinkiet SUNRISE LED – od 999 zł
Kolekcja CANOE – od 1199 zł
Kolekcja EGG – 579 zł
Szynoprzewody PROFILE – cena uzależniona od doboru elementów systemu
Cameleon System – cena uzależniona od doboru elementów systemu
LVM Track Light – cena uzależniona od doboru elementów systemu
