Wszystko jasne – bez ściemniania…

Jak czytać informacje na nowych opakowaniach żarówek i świetlówek?

Od września na rynek unijny mogą trafiać wyłącznie produkty posiadające szczegółowe informacje na temat danego źródła światła. Ma to ułatwić orientację konsumentom w sytuacji, gdy trwa unijny proces wycofywania tradycyjnych żarówek. Szybki kurs czytania informacji, które pojawiły się na nowych opakowaniach pomoże wybrać właściwe źródło światła i uniknąć rozczarowania, gdy po powrocie do domu okaże się, że zakupione przez nas świetlówka nie świeci tak, jakbyśmy tego chcieli lub w ogóle nie pasuje do oprawy lampy. Od początku września na rynki unijne nie mogą być wprowadzane tradycyjne żarówki o mocy 75W. Rok temu podobny los spotkał „setki”, a z kolei w przyszłym roku pożegnamy się z żarówkami 60W. Po 1 września 2012 na unijne rynki przestaną trafiać wszystkie pozostałe nieefektywne źródła światła. Mimo, że tradycyjne żarówki pozostaną na sklepowych półkach do wyczerpania zapasów, jest już przesądzone, że w ciągu najbliższych lat pożegnamy ostatecznie wynalazek Edisona, który – choć zrewolucjonizował dzieje ludzkości ponad wiek temu – dziś musi odejść do lamusa historii ze względu na ogromną energożerność.

Zgodnie z wymogami Unii Europejskiej, nowe opakowania źródeł światła dostępne na unijnych rynkach muszą zawierać następujące informacje:
– Faktyczną moc w watach,
– Odpowiednik mocy żarówki równoważnej, czyli wycofywanej stopniowo z unijnych rynków tradycyjnej żarówki,
– Ilość lumenów,
– Ilość cykli włączeń i wyłączeń,
– Temperaturę barwową,
– Czas rozgrzewania do uzyskania 60% pełnego strumienia świetlnego,
– Informację o możliwości przyciemniania strumienia,
– Wymiary (długość i średnica),
– Informację o zawartości rtęci.

Pożegnanie z tak dobrze nam znaną żarówką jest dużą zmianą dla nas wszystkich – jako konsumentów. Musimy nauczyć się wybierać odpowiednie zamienniki dla wycofywanych z rynku produktów, a także właściwie odczytywać informacje na nowych opakowaniach, które pojawiły się w sklepach. Na szczęście nie jest to wiedza skomplikowana, przyswajalna tylko przez fachowców-elektryków. Oto najważniejsze informacje, które pozwolą każdemu z nas bez problemu dobrać właściwe źródło światła…

Co zamiast żarówki?

1. Halogeny, czyli bardziej oszczędne żarówki halogenowe
Wbrew pozorom – po roku 2012 żarówki nie znikną z naszego rynku. Unijny harmonogram wycofywania nieefektywnych źródeł światła bowiem dotyczy tylko najbardziej energożernych żarówek. Na rynku zostaną natomiast znane nam żarówki halogenowe, które w porównaniu z wycofywanymi imienniczkami pozwalają zaoszczędzić nawet do 50%.
Zalety: znakomita jakość światła, wiele dostępnych odmian i kształtów do różnych zastosowań w oświetleniu domowym.
Gdzie je stosować? Halogeny są idealnym rozwiązaniem w tych pomieszczeniach, gdzie światło jest zapalane stosunkowo na krótko: np. w toaletach, korytarzach itp.

2. Energooszczędne świetlówki kompaktowe
Pozwalają oszczędzić do 80% w stosunku do zwykłych żarówek.
Inne zalety: długa trwałość – nawet do 10 lat bez potrzeby wymiany! Różnorodne kształty – to mit, że świetlówki mają „dziwaczne” formy, które nie będą pasowały np. do ozdobnego żyrandola.
Gdzie je stosować? Świetlówka jest doskonałym rozwiązaniem wszędzie tam, gdzie światło pali się długo – czyli np. w salonie, pokojach dziennych, gabinetach, jadalni itp.

3. Źródła LED, czyli diody emitujące światło

Diody są przyszłością oświetlenia. Wg szacunków firmy Philips, w roku 2020 oświetlenie LED będzie stanowiło 3 całego rynku.
Zaleta: największe możliwości oszczędzania oraz długotrwałość – nawet do 25 lat działania! Wprawdzie wiąże się to z wysokimi cenami tych produktów, ale wraz z upowszechnieniem się technologii LED będą one z pewnością malały.
Gdzie je stosować? Przede wszystkim do oświetlenia dekoracyjnego (np. Philips Novallure – na zdjęciu obok po lewej – o mocy 2W i 15-letniej trwałości). W niedalekiej przyszłości, źródła LED na stałe zagoszczą w naszych mieszkaniach. LED Firma Philips, jako pierwsza, wprowadziła na rynek źródło LED, które odpowiada tradycyjnej żarówce 60W (Philips MASTER LED 12W, 25 lat trwałości – na zdjęciu obok, po prawej).
Więcej informacji o możliwych zamiennikach tradycyjnych żarówek na stronie internetowej www.philips.com/(po otwarciu strony należy wybrać polską wersję językową).

Czego możemy dowiedzieć się z nowych opakowań?
Moc w watach oraz odpowiednik mocy żarówki równoważnej:
Ta informacja jest dużym ułatwieniem dla klientów, którzy szukają na sklepowej półce odpowiednika dla tradycyjnej żarówki o określonej mocy. Zaprezentowana na przykładzie energooszczędna świetlówka ma moc 20W, co odpowiada tradycyjnej żarówce o mocy 85W.

Ilość lumenów
Informacja o mocy strumienia świetlnego – czyli o tym, jak wiele światła daje dane źródło.
Dotychczas byliśmy przyzwyczajeni do wybierania żarówek według ich mocy podawanej w watach. Każdy z nas wiedział, że do nocnej lampki przy łóżku lepsze będzie 40-tka, natomiast do lampy na suficie w salonie lepszym rozwiązaniem będzie żarówka o większej mocy – np. 75W. Obecnie, szukając odpowiednika wycofywanych żarówek, musimy wybrać któreś z energooszczędnych źródeł światła (halogen, świetlówkę kompaktową czy źródło LED). Każde z nich będzie jednak miało inną (mniejszą) moc niż żarówka, do której się przyzwyczailiśmy. Przykładowo: odpowiednikiem tradycyjnej żarówki o mocy 75W może być zarówno bardziej oszczędna żarówka halogenowa (np. Philips EcoClassic30) o mocy 53W albo energooszczędna świetlówka kompaktowa (np. Philips Softone Energy Saver) o mocy 16W. Dlatego, szukając produktu o odpowiedniej dla nas mocy, warto zwrócić uwagę właśnie na ilość lumenów. Wbrew pozorom, to proste nawet dla laika: pomoże w tym grafika znajdująca się na boku nowych opakowań. Podana na skali moc w watach odpowiada tradycyjnej, dobrze nam znanej, żarówce. Poniżej znajduje się odpowiadający jej strumień światła w lumenach. Strzałka pokazuje, ile lumenów ma oglądany przez nas produkt, w porównaniu z wycofywanymi żarówkami. Jeżeli zatem szukaliśmy zamiennika np. do żarówki o mocy 75W (dającej 970 lm), możemy wybrać produkt podany na tym przykładzie (będzie on dawał nieco więcej światła).

Temperatura barwowa
To informacja o tym, jakiego rodzaju światło daje dane źródło. Do wyboru mamy źródła o najcieplejszej temperaturze barwowej („flame”, czyli płomień – 2200K), a także ciepłobiałe („warm white” – 2700 K, które odpowiada światłu, jakie daje tradycyjna żarówka – pokazane na przykładzie), białe („cool” – 3000K) oraz chłodnobiałe („cool daylight” – 6500K. W naszej strefie klimatycznej, najchętniej wybieramy światło o barwie ciepłobiałej, które w chłodniejsze dni daje poczucie ciepła w naszym domu. Z kolei mieszkańcy krajów o klimacie ciepłym lub tropikalnym, wybierają źródła o barwie chłodnej.

Trwałość wyrażona w latach i godzinach
Ten produkt będzie świecił w naszym mieszkaniu 10 tysięcy godzin, czyli 10 lat!

Ilość cykli włączeń i wyłączeń
Podany na przykładzie produkt wytrzyma 50 tysięcy włączeń i wyłączeń.

Możliwość przyciemniania
Tak oznakowane źródło może być stosowane w oprawach z opcją przyciemniania
Taki symbol oznacza produkt bez możliwości przyciemniania

Czas rozgrzewania
Ta informacje dotyczy energooszczędnych świetlówek kompaktowych. O ile zwykłe żarówki, halogeny lub LEDy dają pełną ilość światła natychmiast po włączeniu, to część świetlówek potrzebuje krótkiego czasu, by osiągnąć 100% światła. To mit, że trwa to kilka minut (tak było w przypadku pierwszych świetlówek, dostępnych na rynku wiele lat temu). Nowoczesne świetlówki kompaktowe potrzebują zaledwie kilku lub maksymalnie kilkudziesięciu sekund by osiągnąć pełny strumień światła. Z tego też powodu nie jest rekomendowanie instalowanie ich w pomieszczeniach, do których wchodzimy tylko na chwilę (np. toalety, korytarze itp.).
Instant – natychmiastowy start, dający od razu pełną ilość światła
Rapid start – szybki start (5-30 sekund)
Czas rozgrzewania 10-80 sekund.

Klasa energetyczna
Od 1 września 2010, określenie „energooszczędny” może być stosowane wyłącznie do produktów w najwyższej klasie A.

Zawartość rtęci
Świetlówki kompaktowe Philips zawierają 1,4-1,5 mg rtęci, czyli znacznie mniej niż wynosi maksymalna dopuszczalna wartość (zgodnie z unijną dyrektywą, nie może ona przekraczać 5 mg).
Informacja o niewyrzucaniu zużytych świetlówek razem z innymi odpadami
Zużytą świetlówkę należy wyrzucić do specjalnie oznakowanego pojemnika (dostępnego m. in. w niektórych sieciach supermarketów) lub zwrócić w sklepie, w którym została nabyta.